De jager en ik. We stonden tussen grote lisdodde, kattenstaart, driekantige bies, watergentiaan, moerasvergeetmijniet en aartsengelwortel. Wat hebben de wolf en veevoer met elkaar gemeen? Dat veel boeren woedend zijn. Volgens de Europese Natuurwetgeving behoort de wolf tot de beschermde diersoorten. En de Staat der Nederlanden bemoeit zich met de inhoud van het veevoer. De regeldruk woedt. Wie biologisch wil boeren moet een secretaresse in dienst nemen. Minister Carola Schouten als de gebeten hond.

Zelfs in het rustieke Altena zijn boeren woest. Ik kwam een boer tegen van wildbeheereenheid De Biesbosch, kortweg WBB. Het gesprek kwam, dankzij mij natuurlijk, op de wolf die bij Heusden 50 schapen had doodgebeten en in Aalburg 4.

Wat doe je als je een wolf in de Biesbosch ziet?

Ehhhh… Ohhhh… Ahummmm… Ik schiet hem direct kapot. Onlangs hebben we 25 vossen in een griend bij Paulientje omgelegd, vossen zijn niet zo erg als de wolf.

Het is een beschermde diersoort volgens de EU, maar de provincie mag besluiten tot afschieten als het een plaag wordt…

Ik schiet hem direct kapot.

Stel dat een passant de schietpartij filmt dan ben je het haasje.

Ik kijk wel uit natuurlijk, maar ik schiet hem kapot. Het is de wereld op zijn kop dat boeren met subsidie heiningen moeten kopen, betaald door jou en mij.

De wolf bevordert de biodiversiteit volgens natuurfreaks.

Die zijn knetter! Ik schiet hem direct kapot.

Moraal van het verhaal: onze boeren hebben terecht af en toe lak aan de bureaucraten van Brussel, en Den Haag, en Den Bosch. Een dikke doei van de boeruhhh.  

Op 2 mei 2018, een bizar ongeluk in de Biesbosch, Lijnoorden, even na acht ’s avonds. Een 21-jarige man uit Aalburg reed met vriendin in de leaseauto van zijn vader en scheurde de heuvel af waar de auto van het echtpaar Snoei uit Werkendam stond om ganzen te fotograferen. De 78-jarige vrouw overleed ter plaatse. De man raakte zwaargewond. Het ongeluk schokte Werkendam. De grote familie ontving meer dan 700 condoleances. De strafzaak diende onlangs in Breda. De dader hoorde een werkstraf van 240 uur eisen wegens onverantwoord rijgedrag. Dat was ook het vonnis.

Lea Kant was (waarschijnlijk) de eerste coronapatiënt van Nederland. Dat meldde EenVandaag op 11 juni. Lea Kant (50) werd Patient Zero, lekker internationaal, genoemd. Patiënt Nul komt uit Nieuwendijk. Lea Kant uit Nieuwendijk was tijdens de coronacrisis een hype. EenVandaag wandelde met grote passen door het leven van Lea Kant. Ik weet wel beter, dankzij kennissen en het dorpsnieuws. Een reconstructie van Patiënt Nul.

In december/januari werd het virus ontdekt in Wuhan. Patiënt Nul kampte in februari met longproblemen. Het was zo erg dat huisarts Kees den Haan, praktijk Almkerk, haar op 21 februari doodziek in het Beatrixziekenhuis liet opnemen. Beatrix tastte een week in het duister. Op 28 februari vierde mijn vrouw haar verjaardag. De duistere ziekte van Lea Kant was het gesprek van de avond. Diverse verjaardaggangers waren bij haar op bezoek geweest…

We lachten en we rochelden maar wat. Totaal geen benul dat het coronavirus uit Wuhan Lea Kant had geveld. Patiënt Nul werd vervoerd naar het Erasmus MC. Huisarts Kees den Haan kreeg een telefoontje dat ze het coronavirus had en hij moest direct veertien dagen in quarantaine, te Werkendam. Intussen vroegen wij ons bezorgd af of we ook besmet waren. De tv smeet elke avond gevechten op leven en dood de huiskamer in. Mijn vrouw kuchte, hoestte koortsig en kortademig. Onze huisarts bezwoer dat het nog niet erg genoeg was. Een cafetariabaas hoorde dat het virus in zijn kroketten zat…

Patiënt Nul lag een week of vijf op de ic van het Erasmus MC. Huisarts Kees den Haan bleef wonder boven wonder kiplekker, maar kwam elke avond overwerkt thuis. Vragen. Vragen. Vragen. Patiënt Nul verblijft nu in een revalidatiecentrum. Ze probeert een hand op te tillen. Haar man, vrachtwagenchauffeur, positief getest zonder klachten, rijdt haar rond. Zijn telefoon sloeg op hol, maar het mysterie waar ze het virus heeft opgelopen blijft. Ze ging nooit van huis, behalve naar de lokale super zonder slachtmarkt, nooit naar carnaval.

Een virus van Wuhan naar Nieuwendijk, mysterie. De balans na de eerste golf: het virus spaart rijk noch arm, 99 procent van de doden is 50-plus, vaak obesitas.

Geluk was met ons. #kushetleven

Ik zat op het terras van de friettent van Hank, naast de monumentale kerk. De zon scheen en de klok luidde vrolijk. De groenteboer zag me zitten en zei: Dit is heel bijzonder, nog maar één keer per jaar luidt de klok voor een huwelijk. Ik wandelde in Woerkum-vesting en hoorde dat er nog slechts drie echte Woerkumers in de kerk zitten: Arie Metz, Woutje Struik en Fien Maas. Wat is er in de Biblebelt aan de hand?

Ik ben zelf ook kerkverlater, want ik had niet het idee dat ik lid was van een levende gemeente, van een inspiratiebron, meer van een automatisme, een comateuze gewoonte. En de liefde voor Jezus was aan deze puber niet besteed… De ene na de andere kerk sluit zodoende. De hervormde kerk aan de Buitenkade te Hank dicht. De rooms-katholieke kerk in Dussen dicht. De hervormde kerk in Drongelen dicht. De gereformeerde kerk in Waardhuizen dicht. De rooms-katholieke kerk in Sleeuwijk dicht. De gereformeerde kerk in Meeuwen dicht. Volgens een artikel in Dagblad Trouw hebben van de 6900 kerkgebouwen al 1400 gebouwen een andere bestemming gekregen. Dorpsbewoners hebben een soort dorpsplicht om hun monumentale (multifunctionele) kerk in stand te houden, zie de reddingsactie in Hank. Ja toch?

Andere vormen van kerkdienst zijn in opmars, dat wel. Veel mensen hebben behoefte aan warme bijeenkomsten zoals De Burcht, Focus op God, Frontrunners. Niettemin zijn de eeuwenoude dominees uit, bij de orthodoxen galmen ze nog, en zijn psychologen de nieuwe sterren. Almkerk heeft een praktijk met 10!!! psychologen. Het is er stervensdruk onder wie veel rijke jongelingen, de rich kids. We gaan niet meer naar de kerk, maar naar de psycholoog, dat klinkt sexy en dan tel je blijkbaar mee. Dolende junks van de economische groei zijn we geworden… Na het lezen van Prediker (een uurtje), begreep ik het leven en zette, zonder psycholoog, een nieuwe mindset uit. Er is een tijd om te lachen. Er is een tijd om te huilen. Er is een tijd om te luisteren. Er is een tijd om te spreken. Er is een tijd om te haten. Er is een tijd om te vergeten. Er is een tijd om te verlangen…

Ik las in AD Rivierenland een mooi verhaal over een orthodoxe, groene dominee in Ameide. Hij vindt teksten te over in de Bijbel dat we naar elkaar en de aarde moeten omzien. En dat is iets anders dan het Gouden Kalf aanbidden. Groen Geloven? Be inspired!

Het hoogste gebod volgens Frans Timmermans uit Veen: Gij zult een ander wat gunnen en de aarde niet vervuilen. Meer spirit tegen moslims kan ook geen kwaad. Ik bedoel dat we de christelijke waarden niet zomaar op de schroothoop moeten gooien. Amen!

Basisscholen zoeken 3500 leraren. Wie wil er nog juf of meester worden? Ofwel hoe een gerespecteerd beroep naar de afgrond werd geholpen. Bericht uit de praktijk. Ik sprak een Nieuwendijkse juf. Het huilen stond haar nader dan het lachen. Waar is het misgegaan? Ik zat (lang geleden) in een combinatieklas van 40 pubers en je kon een speld horen vallen. Het onderwijs was stampen. Toch wel handig die gezegdes en naamvallen. Enfin, ik loop niet meer in een drollenvanger en de juf legde geduldig uit waar het mis is met de ouders, de opvoeding, de lieverdjes en de terroristjes, en het nieuwe onderwijs.

Leren van fouten hoeft niet meer – stampen is middeleeuws. Taal en rekenen zijn zwaar onder de maat.

Alles moet leuk, leuk, leuk zijn volgens veel ouders, de tijdgeest. Moeders kleden en gedragen zich als pubers.

Op Radio 1 hoorde ik dat kinderen zelfs de dagelijkse ongemakken niet meer aankunnen. #jeugdzorgexplosie

In de klas van onze juf zeiden nog drie kinderen U.

Onze juf had drie groepjes rekenen geformeerd. Ouders kwamen op hoge poten vertellen dat hun kind een groep hoger hoorde.

Als een kind geeuwt moet dat genoteerd worden in het persoonlijk dossier, ontwerp welzijnsmaffia. Het persoonlijk dossier, om gek van te worden, zei onze juf.

Ik hoorde van een onderwijsbons dat ouders (met veel geld) naar de rechter stapten, omdat hun ‘hoogbegaafde’ kind te weinig begeleiding zou hebben gekregen. #oudehovengorkum

Onze juf stopt en ze wil geen invalkracht oftewel politieagent worden.

Dit alles is niet van toepassing op het platteland te Waardhuizen waar Hennie Schermers hoofdjuf is. #behulpzameouders #gehoorzamekindjes

Onze gewaardeerde schrijver Jan van Mersbergen woont in Amsterdam. Op het schoolplein stonden D66-dames de hoofdjuf af te branden. Ga die terroristjes eens opvoeden, zei Jan. Hij leeft nog. #amsterdamvrijheid

Gezien op tv. Een Chinese jongen vertelde dat hij de hele dag zat te gamen. Zijn ouders stuurden hem zonder overleg en gepraat naar de kungfuschool. De kungfuschool bracht hem discipline, doorzettingsvermogen en geluk.

Wie snakt er af en toe niet naar het echte leven? Weg uit de poppenkast van alledag? De westerse poppenkast dat alles leuk moet zijn. Het echte leven bestaat uit leut én lijden. Wind tegen maakt een mens sterk. Ik maakte het mee in Veen, spreek uit Vèèèèn.

De begrafenis van Dick Honcoop. Foto’s Piet Hartman

Even een duik in de geschiedenis. Mijn geboortestad Woudrichem Vesting was honderd jaar geleden net zo straatarm als Veen. Dat leidde tot het Vischoproer van Woudrichem in 1877 en de opstand in de Vlaas, de no-go-area van Veen, in 1898. Na de oorlog kwamen Veense kinderen aan de deur met bloemen en sinaasappels. Die lieverdjes durven, dacht ik vol ontzag. Overleven was het. Het was het begin van de bloei van Veen. Maar volgens mijn vestinggenoten deugde zelfs de wind van de bovendijk niet, terwijl Aalburg de vesting Sodom en Gomorra noemde, want daar waren de cafés op zondag open… Aan vijandelijkheden geen gebrek.

De Veense mens bouwt ook graag kerken: de hervormde kerk, de hersteld hervormde kerk en de kerk van de gereformeerde gemeente.

Zo’n tien jaar geleden bracht ik een bezoek aan Dick Honcoop, de gewaardeerde geschiedschrijver van Veen. Gelachen dat we hebben over de ruige bijnamen en de rebelse historie. Toen ik een rouwbrief kreeg, ging ik terug. Ik zat in de hervormde kerk, liep mee in de rouwstoet en verbaasde me. Dat ik ooit in een stille tocht door Veen zou lopen… Een week later stond ik in de kantine van Achilles Veen, zonder noodplan. Haringhappen voor het goede doel. Veen is het rijkste dorp van Altena geworden, echt wel. Ik telde moeiteloos acht ondernemers voor de Quote 500. Nee, geen namen, veel zwart geld. Jeetjemina!

De Veense cowboys exporteren bloemen en planten tot in Zwitserland en Engeland toe. PT Creations kan zo 40 harde werkers gebruiken – arbeidsmigranten dus. Gerrit en John Kwetters besturen de grootste eierhandel van West-Europa. Ik heb meer bier op dan haring. Leven is delen in booming Veen.

Deze column stond 7 juli in AD Rivierenland.